Bezuinigingsmonitor

Status

Jaarlijks geven we ongeveer € 2 miljoen aan Almere City Marketing (ACM), dat is verdeeld over verschillende posten: citymarketing, toerisme en evenementen. In 2024 wordt een nieuwe meerjarenstrategie-citymarketing opgesteld waarbij rekening gehouden wordt met de aangekondigde bezuiniging. De bezuiniging bedraagt € 60.000 in 2026. Dit bedrag loopt op tot een structureel bedrag van € 200.000 in 2027. In de aanloop naar de begroting 2025 gaan we samen met ACM kijken hoe we dit bedrag kunnen invullen.

Door aangekondigde bezuiniging zullen er mogelijk andere keuzes gemaakt moeten worden over de inzet van de middelen over de posten van de drie kerntaken, branding, toeristische marketing en evenementen. Dit heeft mogelijke consequenties voor werkbudgetten, zoals het grootstedelijk evenementenfonds (aantal evenementen), marketingcommunicatie-projecten en een nieuw voorstel voor het verstevigen van centrummanagement waar Almere Citymarketing een rol in heeft.

Status

Mantelzorg is onbetaalde hulp en kan nooit als een verplichting worden opgelegd; het is vrijwilligerswerk.
Sommige mantelzorgers maken veel extra kosten omdat ze mantelzorgtaken op zich hebben genomen, denk aan bijvoorbeeld extra reiskosten, telefoonkosten, waskosten etc. De waardering hiervoor moet blijvend worden geuit.
Gezien de bezuinigingen vanuit de takendiscussie en de slechte financiële positie zijn we toch genoodzaakt om de waardering te versoberen. We willen hierin nu meteen doorpakken wetende dat er nog meer bezuinigingen aankomen.

We stellen daarom voor om vanaf 2025 alleen nog een collectieve mantelzorgwaardering te geven. De mantelzorgwaardering van € 100 per mantelzorger komt dan te vervallen. We kunnen hiermee € 0,3 miljoen besparen. Ook besparen we dan op de uitvoeringskosten en op de subsidie voor de VMCA voor het nabellen. We schatten dit in op ongeveer € 0,1 miljoen extra besparing bestaande uit:
- € 45.000 subsidie,
- € 35.000 uitvoeringskosten uitgedrukt in 0,5 fte schaal 8 en
- € 10.000 communicatiekosten.
Het bezuinigingsbedrag bedraagt in totaal € 0,4 miljoen, dit is € 0,25 miljoen meer dan nu begroot. We betrekken dit bedrag bij de uitwerking van de totale bezuinigingsopgave bij de begroting 2025. Ook werken we dan een voorstel uit om mogelijk de VMCA extra subsidie te geven om de collectieve waardering steviger neer te zetten. Dit zal inhoudelijk verder moeten uitgewerkt. Hiervan kan dan ook een deel van de extra bezuiniging worden ingezet.

Uit onderzoek van MantelzorgNL (1) blijkt dat de meeste mantelzorgers (62%) een voorkeur hebben voor individuele financiële waardering.
Dit is in een recent onderzoek bevestigd. De waardebon of spaarpas staat op de tweede plaats, gevolgd door vouchers. Naar waardering in de vorm van een attentie of een bijeenkomst gaat de minste voorkeur naar uit.    
Er kan dus weerstand komen op deze bezuiniging.

Er zijn alternatieven onderzocht waaronder het verlagen van de waardering naar € 65 en € 80. Hiermee zou de bezuiniging van € 150.000 ook ingevuld kunnen worden. Echter kiezen wij hier niet voor gezien de grotere bezuiniging die nu op ons af komt. Hiervan zal ook een substantieel deel bij het sociaal domein terecht komen. Met de huidige bezuiniging maken we nu meteen een duidelijke keuze, waardoor er op andere terreinen iets minder hoeft te worden bezuinigd.

Status

Bij grootschalig onderhoud wordt een woonwijk of bedrijventerrein in z’n geheel onderhouden, op zo’n manier dat deze weer voor langere tijd mee kan. Waar nodig wordt de grond opgehoogd, leggen we de straten opnieuw en pakken we het groen aan. Dit doen we in ieder geval op het moment dat het riool na een jaar of 50 aan vervanging toe is. Tot dusver hebben we ook halverwege deze periode grootschalig onderhoud uitgevoerd. Het in 2021 vastgestelde Beleidskader grootschalig onderhoud stelt dat we dit voortaan in gerichtere vorm doen, waarbij we op dit moment uitgaan van zo´n 60 procent van het gebied dat wordt opgehoogd, onderhouden en waar nodig heringericht. Er kan echter ook voor een nog gerichtere vorm van tussentijds grootschalig onderhoud worden gekozen. Alleen de delen van het gebied waar het onderhoud het meest noodzakelijk is – doordat de bodem daar bijvoorbeeld veel daalt, of doordat er relatief veel mensen wonen die slecht ter been zijn – zouden dan nog worden opgepakt. Het deel dat grootschalig wordt onderhouden zal dan ook per gebied verschillen.

Op dit moment wordt de nieuwe meerjarenprogrammering voor groot onderhoud en vervangingen voor de komende jaren opgesteld. Hierin wordt ook het geplande grootschalig onderhoud van woonwijken en bedrijventerreinen meegenomen. De taakstelling zal in die nieuwe meerjarenprogrammering worden meegenomen. De voorgestelde invulling van de taakstelling wordt inzichtelijk gemaakt in de Programmabegroting 2025.

Status

De bedoeling is om meer inkomsten via evenementen binnen te halen, onder andere door het verhuur van evenemententerreinen en tariefsverhoging van leges van met name grote commerciële evenementen. In de vierde kwartaalrapportage 2023 is de bezuiniging voor 2024 teruggedraaid. Er is namelijk geen tariefsverhoging opgenomen in de tarievennota 2024

Oorspronkelijk zou de taakstelling al vanaf 2021 gerealiseerd moeten zijn. Omdat we tijdens de coronapandemie en de herstelperiode daarna nog geen prijsstijgingen wilden doorvoeren is de bezuiniging tot en met 2023 teruggedraaid. In de Programmabegroting 2024 zaten ook geen voorstellen tot tariefsverhoging in 2024. De reden hiervoor is dat momenteel de kosten voor het organiseren van evenementen dusdanig hoog zijn dat er al evenementen afgelast zijn. Ook ontvangen we signalen dat er, onder andere door de toenemende veiligheidseisen die ook hoge kosten met zich meebrengen, nog meer annuleringen zouden volgen. We vinden het daarom niet wenselijk om als gemeente de kosten verder te verhogen voor organisatoren. Dat zou een verkeerd signaal afgeven. Vanaf 2025 willen we de taakstelling alsnog doorvoeren. Dit geeft ons de kans om te onderzoeken hoe we de prijsverhogingen kunnen doorvoeren en organisatoren meer mogelijkheden bieden waardoor een kostenstijging reëel is. Daarbij kunnen we dan ook rekening houden met het in 2024 vast te stellen nieuwe strategisch evenementenbeleid. In dat beleid wordt antwoord op de vraag gegeven wat voor evenementenstad we willen zijn. Het collegevoorstel hiervoor wordt voor het zomerreces aan de raad ter besluitvorming voorgelegd.

Status

Het totale structureel beschikbare budget voor de instandhouding van deze 3 onderdelen bedraagt € 200.000. De belangrijkste kostenposten zijn nutskosten (77.000) en onderhoudskosten (118.000). Op het totaal van € 200.000 beschikbaar budget moet de helft bezuinigd worden. De bezuiniging kan alleen maar gevonden worden door de instandhouding van diverse onderdelen stop te zetten. Dat kan op de volgende manier bereikt worden:

• Waterbaan/ijsbaan Schippersplein

Het totale budget het onderdeel waterbaan/ijsbaan Schippersplein bedraagt € 83.000. Door in de winter geen ijs meer te maken verwachten wij circa € 50.000 te kunnen bezuinigen. Het resterend budget is dus nodig om de waterbaan en de machinekamer als zodanig in stand te houden. Door de voorgenomen bezuinigingen zal het niet meer mogelijk zijn om in de winter op deze waterbaan te schaatsen. Het maken van ijs, het onderhoud van de machine(ruimte) kost namelijk het meeste geld.
We laten wel water in de waterbaan staan en zorgen dat het geheel schoon blijft. Doen we dit niet dan vervuilt de waterbaan en raken de afvoerkanalen verstopt en is er een grotere kans op beschadiging van de waterbaan.

• Fonteinen

Verspreid door de stad staan diverse fonteinen, die met name in de zomerperiode zorgen voor een verlevendiging van de stad. Het gaat om de volgende fonteinen:

1. Kolkplein - Fontein Kolkplein
2. Mandelaplein - Fontein WTC
3. Grote Markt - Fontein Grote Markt
4. Globeplein - Globefontein
5. Markt Haven - Fontein Markt Haven
6. El Grecohof 48 - Fontein ECO-vijver
7. Sluis - Fontein Kruisstraat Haven
8. Kemphaanpad 8 - Fontein Kemphaan

Er is een inschatting gemaakt van de kosten per fontein. De bezuiniging is slechts mogelijk door het stopzetten van een aantal van bovenstaande fonteinen. Daarbij is gekozen om de volgende fonteinen, die relatief het meest kosten, uit te zetten: Globeplein, Grote Markt, Kemphaan en Markt Haven. Het totale budget voor dit onderdeel bedraagt € 88.000. Hiermee verwachten we € 40.000 te besparen. Deze fonteinen worden niet ontmanteld want dat zou fors wat extra kosten met zich meebrengen. Bovendien, mocht er ooit weer budget beschikbaar komen, dan zijn deze fonteinen, tegen wat extra kosten, relatief eenvoudig weer tot leven te wekken.

• Stranddouches- en toiletten

Bij de stranddouches kiezen we ervoor om aan te sluiten bij de herinrichting van het Almeerderstrand. Door deze herinrichting waarbij de toegangen anders komen te liggen, kunnen wij 3 stranddouches sluiten. Deze worden niet ontmanteld maar worden afgesloten, anders komen we voor hoge sloopkosten te staan.
Daarnaast wordt de toiletvoorziening nabij de Silverline gesloten, mede vanwege de aanhoudende vandalismeschades die wij daar ieder jaar hebben. Hiermee verwachten wij 10.000 te kunnen bezuinigen.

De bezuiniging van € 100.000 is al ingeboekt voor 2024. De taakstelling voor 2024 zal niet volledig behaald worden als gevolg van lopende contracten die per 1 januari 2024 verlengd zijn.
Naar verwachting zal een bezuiniging van ongeveer € 50.000 haalbaar zijn voor 2024. We verwachten de overige € 50.000 op te kunnen vangen binnen de huidige budgetten.

Status

De parkeerwinkel (bestaande uit de publieksbalie met werkplekken en de meldkamer) is nu ondergebracht in de Blekerstraat. De ruimten worden gehuurd. Door de parkeerwinkel te verplaatsen naar het Stadhuiskunnen de huurkosten van circa € 80.000 worden bespaard.
Op dit moment is het niet haalbaar om de parkeerwinkel te verhuizen naar het stadhuis, zie obstakels.

Op dit moment is er sprake van een lopend huurcontract. Dat loopt tot 1-1-2027. De verhuizing van de meldkamer is een zeer kostbare aangelegenheid. Eenmalige verhuiskosten worden geraamd op een bedrag tussen de € 400.000 en € 500.000. De kosten bestaan onder meer uit:

• het vervangen en verplaatsen van de bestaande serverruimte,
• het verhuizen van het video en intercomsysteem ten aanzien van de meldkamer
• het opnieuw leggen en verleggen van diverse glasvezelverbindingen van en naar het Stadhuis
• civiele werkzaamheden waaronder het opnemen en herstellen natuursteen

Dit is dan nog exclusief eventuele bouwkundige aanpassingen op de nieuwe locatie.

Tot slot is het niet duidelijk of er geschikte ruimte is in het Stadhuis. Er moet sprake zijn van een publiek toegankelijke ruimte op de begane grond en de meldkamer moet in ieder geval voor een aantal dagen ook na sluitingstijd van het Stadhuis toegankelijk zijn. Hier moeten dus extra voorzieningen voor worden getroffen.
Daarnaast speelt het feit dat er op dit moment geen ruimte beschikbaar is, De Kamer van Koophandel heeft weliswaar zijn huurcontract beëindigd maar inmiddels is deze ruimte intern nodig. Zowel het Ondernemersplein als Burgerzaken hebben behoefte aan meer ruimte.

Status

Bij het welzijnskader is uiteindelijk de bezuiniging deels ingevuld door de bijdrage aan poppodium De Meester van € 250.000 niet meer uit welzijnsbudgetten te betalen.
In 2023 en 2024 betalen we De Meester uit extra geld vanuit coronasteunpakket voor cultuur. Hiermee is de financiering van De Meester tot en met 2024 geregeld.
Voor 2025 e.v. wordt onderzocht of de oplossing binnen cultuurbudget gevonden kan worden. Complicerend hierbij is dat de gemeentebrede bezuinigingsopgave ook het totale cultuurbudget zal raken.

In juli 2023 is een rapport opgeleverd dat verschillende scenario’s schetst voor een toekomstig poppodium dat aansluit bij de Culturele Strategie voor Almere in de toekomst. Het betreft een plan voor de ontwikkeling van de Almeerse popcultuur in brede zin, waarbij het poppodium idealiter naast de concertprogrammering voorziet in talentontwikkeling van makers, studioruimte biedt en een (veilige) ontmoetingsplek is voor jongeren vanaf 14 jaar.
Het rapport is in het 1e kwartaal 2024 naar de raad gestuurd. Het is op dit moment nog onzeker hoe popcultuur vanaf 2025 vorm kan krijgen in Almere. Voor 2025 e.v. wordt onderzocht of de oplossing binnen cultuurbudget gevonden kan worden.

Het op de huidige plek met de huidige subsidie behouden van De Meester betekent dat er een budget van € 294.000 door de raad beschikbaar zou moeten worden gesteld. Dat is de besparing plus prijsstijgingen.
Een ander alternatief is dat er geen budget beschikbaar wordt gesteld en De Meester verdwijnt.

Status

We hebben de bezuiniging verdeeld over de programma's. We hebben de helft van de bezuiniging ingevuld op beleidspersoneel en de helft op personeel op de overhead. Dit is gedaan naar rato van de loonsom op beide onderwerpen, voor een zo eerlijk mogelijke verdeling. Bij deze kwartaalrapportage zit een begrotingswijziging om dit ook zo door te voeren, waardoor de budgetten worden verlaagd. Via de kwartaalrapportages monitoren we of we ook na de verlaging binnen de begroting blijven.

We zien nu geen obstakels.

Status

We hebben deze bezuiniging meegenomen in het totaal van de taakstellingen op de organisatie. Zo bracht de korting op de loonsom van 1% iets meer op dan verwacht, en hebben we de taakstelling op beleid en overhead met € 0,3 miljoen verhoogd. Hiermee is ook deze taakstelling hard ingevuld.

Wij zien geen obstakels bij deze bezuiniging.

Status

We hebben de bezuiniging bij deze kwartaalrapportage verdeeld. Dit hebben we nu gedaan op basis van de daadwerkelijke kosten van catering en externe vergaderingen in 2022 en 2023. De bezuiniging is nu hard ingevuld.

De conclusie is dat er bij deze verdeling helemaal geen budget meer overblijft. Daarom onderzoeken we nog of we deze opdracht kunnen verbreden, wat mogelijk bij de Programmabegroting 2025 kan leiden tot een nieuwe verdeling. Dit zal binnen de bedrijfsvoering worden onderzocht.

Status

We gaan onderzoeken welke besparingsmogelijkheden op korte en langere termijn mogelijk zijn. Dat doen we volgens de onderstaande lijnen:

Korte termijn:

• Hoe we onze dienstverlening toegankelijker kunnen maken en regelingen kunnen versimpelen;

Door bijvoorbeeld een vereenvoudiging en combinatie van het aantal inkomensondersteunende voorzieningen en het vergroten van ons bereik zodat minder mensen in de problemen komen. Voorbeeld daarvan is het ambtshalve toekennen van voorzieningen.

• Meer focus aan te brengen in onze inspanningen om mensen te ondersteunen in hun zoektocht naar werk of zinvolle dagbesteding;

Binnen het participatiebudget subsidiëren wij veel organisaties en initiateven die mensen die dat nodig hebben, helpen om weer aan het werk te komen. Daar willen we meer focus in aanbrengen. Door kritisch en in samenhang naar al deze activiteiten te kijken, kunnen we tot een betere besteding van de middelen komen. We willen af van versplintering en de grote variëteit die we nu zien in het aantal aanbieders en trajecten. Daarbij is nodig dat we meer focus aanbrengen in welke klantgroepen we kunnen bedienen.

Langere termijn:

• In te zetten op meer integraliteit en samenhang;

Bewoners en gezinnen niet opknippen. In het (brede) sociaal domein ontbreekt veelal een holistische manier van kijken waarbij personen en gezinnen als één geheel worden gezien, en niet als een optelsom van deelproblemen. Door de verregaande arbeidsdeling, het opknippen van te controleren deeltaken, maar ook door discontinuïteit lukt het vaak niet goed om personen die met meerdere problemen te kampen hebben, goed te helpen.

• Inzetten op preventie;

Met het optimaal benutten van het aanwezige maatschappelijke initiatief krijgt preventie ook inhoud. Het belang van preventie is een terugkerend thema in de gesprekken. De opgave waar Almere voor staat is om waar mogelijk het beroep op specialistische, zwaardere en kostbare zorg en hulpverlening uit te stellen en te verruilen (‘substitueren’) voor welzijnspraktijken.

Er is nu nog geen concrete lijst met besparingen. Deze zal voor de zomervakantie gereed moeten zijn

• Voor de langere termijn kijken we onder andere naar automatisering. Er moeten hiervoor voldoende resources beschikbaar zijn
• (Voor)investeringen zijn nodig om resultaat te bereiken (bv. kosten onderzoek voorliggende voorzieningen)
• Als we taken niet of met minder inzet van personeel doen raakt dat ook het apparaat. De effecten hiervan moeten in kaart worden gebracht
• We houden de gevolgen van de bezuinigingen voor de kwetsbare inwoners zo gering mogelijk.
• Bij het stoppen van subsidies moet rekening gehouden worden met afbouw van de subsidie

Status

In het nieuwe contract dat in het 1e kwartaal 2024 is afgesloten voor de uitvoering van het parkeerbeheer is de dienstverlening aan de klant versoberd.  We hebben de bemenste openingstijden van de meldkamer teruggebracht. Dit betekent dat mensen voor de slagboom worden doorgeschakeld naar een centrale meldkamer elders in het land buiten deze tijden. Hiermee is een bezuiniging gerealiseerd van € 40.000.

In het eerste kwartaal van 2024 is de aanbesteding voor het parkeerbeheer afgerond. Hiermee is de bemensing van de meldkamer afgeschaald wat een besparing an € 40.000 heeft opgeleverd. Op overige onderdelen is het contract € 90.000 duurder uitgevallen

We hebben de parkeerinkomsten van het gereguleerd parkeren geactualiseerd.  Als gevolg van hogere bezetting en tariefsverhoging verwachten we dat onze inkomsten structureel hoger zijn. Daarnaast is alsnog een positief jaarresultaat gerealiseerd als gevolg van een hogere opbrengst eind van het jaar.. Daarnaast is in jaar 2023 alsnog een positief jaarresultaat gerealiseerd als gevolg van een hogere opbrengst eind van het jaar. We moeten nog bezien of deze hogere opbrengst een structureel effect heeft maar dat is wel onze inschatting. In deze kwartaalrapportage is een neutrale begrotingswijziging opgenomen waarmee we de hogere opbrengsten inzetten om:

1. De gedeeltelijk niet gerealiseerde bezuinig op de meldkamer van € 60.000 mee te vereffenen
2. Het duurder uitgevallen contract € 90.000 van het parkeerbeheer mee af te dekken.