Afwijkingen per risicogroep

In deze risicogroep staan de mutaties rondom zorg & welzijn en werk & inkomen. De belangrijkste posten zijn meevallers op de opvang van Oekraïners en een positieve uitspraak van de rechtbank Midden Nederland over de Tozo regeling.

bedragen x € 1.000

Beschermingsbewind

De afgelopen jaren zien wij dat de genomen maatregelen om de kosten van beschermingsbewind te beheersen effect hebben. Dit komt onder meer door het convenant met de bewindvoeringskantoren. Als gevolg hiervan zijn de kosten in 2024 naar verwachting € 0,3 miljoen lager. Wij verwachten daardoor ook structureel minder geld nodig te hebben.

Energietoeslag 2023

We verwachten € 0,3 miljoen minder uit te geven aan de energietoeslag 2023. De regeling kan tot 1 juli worden aangevraagd. Hierbij is al rekening gehouden met kosten voor een communicatie campagne voor het aanvragen van energietoeslag en extra personele inzet.

extra geld voor aanpak armoede en schulden

Het Rijk stelt € 0,5 miljoen structureel ter beschikking voor de aanpak van armoede en schulden. Bij de Programmabegroting 2025 zullen wij komen met een bestedingsplan hiervoor. Het extra geld dat wij ontvangen moet in samenhang worden bezien met de bezuinigingsmaatregelen die aan de raad worden voorgesteld op de aanpak van armoede en schulden. Deze zijn terug te vinden in het raadsvoorstel invulling bezuinigingen. Besluitvorming hierover vindt ook plaats bij de Programmabegroting 2025.
Hierbij zullen de investeringen in het bestedingsplan vooral gericht zijn om de basisinfrastructuur voor de aanpak van armoede en schulden te versterken. Te denken hierbij valt aan schuldhulpverlening voor jongeren en een stevige inzet op ondersteuning bij vroegsignalering en schuldstabilisatie.

lagere kosten uitvoering Wmo

Bij de nieuwe contractering van de Wmo-ondersteuning per 2023 hebben we met aanbieders andere afspraken gemaakt over onder andere de regiekosten en medische onderzoeken. Ook geven we al een aantal jaar minder geld uit aan algemene kosten voor de Wmo. In totaal besparen we hierdoor € 180.000. Verder is het projectteam ondersteuningsarrangementen vanaf 2024 geëindigd, omdat de aanbesteding en implementatie van de nieuwe contracten voor de Wmo ondersteuning is afgerond. We besparen hierdoor € 70.000.

opvang Oekraïners

De kosten voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen bedragen dit jaar circa € 35,8 miljoen. Dit is € 6,7 miljoen hoger dan begroot. Dit komt vooral omdat we het hele jaar 1.770 opvangplekken hebben, terwijl in 2023 het aantal plekken gedurende het jaar groeide van 1.000 naar 1.700. Ook zijn de kosten hoger door inflatie.
Voor de gemeentelijke opvang (GOO) ontvangen wij een normvergoeding van € 61 per beschikbare plek per dag. Op basis van het verwachte aantal plekken verwachten we € 39,5 miljoen te ontvangen. Ook ontvangen we nog geld voor de Particuliere opvang (POO) en het leefgeld. In totaal zijn de verwachte inkomsten € 40,9 miljoen. Dit is € 9,3 miljoen meer dan begroot
In totaal verwachten wij een overschot van € 5,1 miljoen op de opvang van Oekraïners in 2024. Hiervan is € 2,5 miljoen al gemeld en ingeboekt bij de eerste kwartaalrapportage 2024. We boeken nu het extra verwachte overschot van € 2,6 miljoen in. Dit overschot kan nog wijzigen indien het Rijk onverhoopt besluit om het bedrag van de normvergoeding GOO tussentijds te verlagen. Wij hebben geen signalen dat dit speelt.

We laten het overschot daarom nu ook vrijvallen. In de regeling is opgenomen dat bij een overschot van materiële betekenis gemeenten er voor kunnen kiezen dit aan het Rijk terug te betalen. Hiervoor kiezen wij, net zoals in voorgaande jaren, niet.

overhevelen JGZ-taken naar GGD

De Zorggroep Almere (ZGA) zit in financieel zwaar weer. Hiervoor heeft de ZGA een herstelplan opgesteld. Onderdeel hiervan is het afstoten van de JGZ taken. Het gaat onder andere om de toegang en regie voor de jeugdhulp. Het is de bedoeling dat met ingang van 2025 de JGZ taken overgaan naar de GGD. Daarbij is het uitgangspunt dat de medewerkers die naar de GGD overkomen onder de CAO van de GGD komen te vallen. Deze CAO ligt hoger dan de CAO van de ZGA. Hierdoor stijgen de personeelskosten, maar de hoogte van het knelpunt is nog niet bekend. Gesprekken hierover tussen de JGZ, de GGD en de gemeente moeten nog plaatsvinden. Daarnaast is de afspraak dat de GGD primair probleemeigenaar van het knelpunt is en hiervoor een oplossing moet aandragen. In welke mate dit mogelijk is en welke consequenties dit heeft is nog niet duidelijk.
Daarnaast ligt er nog een opdracht om de toegang en regie functie voor de jeugdhulp door te ontwikkelen en te versterken via stevige lokale teams. Dit is een randvoorwaarde om de transformatie van de jeugdhulp mogelijk te maken en de sturing te verbeteren. Dit is ook opgenomen in het Raadsvoorstel transformatie jeugdhulp. Ook hiervoor zal een extra investering nodig zijn. Als er meer duidelijkheid is over de hoogte van de kosten en de oplossingsmaatregelen komen we bij de raad terug.

Schuldhulpverlening

Per 1 januari 2024 is het nieuwe contract ingegaan. Door aanloopproblemen zijn er minder mensen ingestoomd in schuldhulpverleningstrajecten. Hierdoor zijn de kosten ook lager.

Terugdraaien € 500 miljoen bezuiniging jeugdhulp in 2025

In de meicirculaire is voor het jaar 2025 de bezuiniging van € 500 miljoen op de jeugdhulp vanuit het regeerakkoord Rutte IV teruggedraaid. In het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet staat het voornemen om de bezuiniging structureel terug te draaien. Duidelijkheid hierover verwachten we bij de septembercirculaire. Op dat moment is de miljoennota ook bekend. We verhogen het budget 2025 van de jeugdhulp ook met € 6,1 miljoen.

Uitspraak rechtszaak Tozo

Het Rijk heeft in 2022 een bedrag van € 1,48 miljoen teruggevorderd  die wij hadden ontvangen voor het betalen Tozo-uitkeringen aan zelfstandigen tijdens de coronapandemie. Het Rijk heeft het geld teruggevorderd omdat zij aanvullende verantwoordingsinformatie vanuit Almere niet had meegenomen bij het vaststellen van de Tozo-uitkering. Wij waren het hier niet mee eens in zijn in bezwaar en daarna in beroep gegaan bij de rechter.

Op 30 mei 2024 heeft de rechtbank Midden Nederland de gemeente in het gelijk gesteld en het besluit van het Rijk nietig verklaard. Het Rijk moet een nieuw besluit nemen rekening houdend met de aanvullende informatie die door de gemeente is aangeleverd. Het Rijk heeft bij de rechtszitting aangegeven dat als de aanvullende informatie meegenomen dient te worden de terugvordering komt te vervallen. Hierdoor kunnen wij een eenmalige meevaller van € 1,48 miljoen tegemoet zien. Enige voorbehoud is dat het Rijk nog in hoger beroep kan gaan tegen het besluit van de rechtbank. Deze kans achten wij zeer klein.

verminderen budget kinderopvang

Mensen met een uitkering die parttime werken krijgen van de Belastingdienst 96% van de kosten van de kinderopvang vergoed. Wij vullen dit aan tot 100%. Omdat het budget van € 40.000 de afgelopen jaren beperkt is gebruikt verlagen we het budget met € 30.000.